Mấy tháng qua, giá xăng dầu đã hơn 10 lần giảm liên tục. Nhưng vì sao giá cước vận tải giảm ít, thậm chí vẫn chưa giảm, nhất là trong dịp Tết Nguyên đán, nhu cầu đi lại của nhân dân tăng cao thì nhà xe không phải lo ế vé? Để làm rõ vấn đề này, phóng viên đã tìm hiểu thực tế thị trường vận tải hành khách một số tỉnh lân cận Hà Nội.
Bến xe Nước Ngầm Hà Nội đã có 50% doanh nghiệp giảm giá dịch vụ. |
Giảm giá nhỏ giọt, không đồng đều
Sáng 6-2, phóng viên có mặt tại Bến xe Nước Ngầm (Hà Nội) để tìm hiểu thực tế. Trong dòng người tấp nập trong bến, chúng tôi gặp Đại úy Hoàng Tùng, Trợ lý Chính trị chi nhánh phía Nam, Binh đoàn 12 đang đón xe khách về quê. Anh cho biết, đã mua vé xe khách tuyến Hà Nội-Nghĩa Đàn (Nghệ An) với giá 150.000 đồng/vé. So với trước đây, nhà xe đã giảm 20.000 đồng/vé.
Tương tự, hành khách Thái Văn Lĩnh ở Sơn Bằng (Hương Sơn, Hà Tĩnh) đi tuyến Hà Nội-Hà Tĩnh, cho biết: Anh đi xe của hãng xe Phú Quý với giá vé 180.000 đồng/người, giảm 20.000 đồng so với mấy tháng trước.
Tuy nhiên, cũng tại bến xe này, nhiều hành khách vẫn than phiền vì việc giá vé xe không giảm. Trung úy Nguyễn Đình Dương, Trợ lý kỹ thuật Trung đoàn 98, Binh đoàn 12 bắt xe đi TP Hồ Chí Minh cho biết, xăng, dầu thời gian qua đã hơn 10 lần giảm giá, nhưng giá vé xe khách tuyến này vẫn không hề giảm.
Ông Nguyễn Văn Lập, Giám đốc Bến xe Nước Ngầm (Hà Nội) khẳng định: Trước thực tế giá xăng, dầu giảm sâu thời gian qua thì việc giá dịch vụ vận tải giảm là cần thiết. Tính đến nay, tại Bến xe Nước Ngầm, giá dịch vụ vận tải đã giảm từ 2 đến 20%. Trong số hơn 80 doanh nghiệp vận tải hoạt động tại bến xe, đã có 50% doanh nghiệp giảm giá cước. Số doanh nghiệp chưa giảm, có nhiều lý do khác nhau theo đặc điểm từng tuyến vận tải. Các doanh nghiệp giảm giá nhiều nhất là thuộc hợp tác xã do ông Bùi Danh Liên, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Hà Nội đứng đầu, đã gương mẫu giảm giá để các doanh nghiệp khác noi theo.
Trao đổi với ông Lưu Huy Hà, Tổng giám đốc hãng xe Hoàng Hà (Thái Bình), có hơn 300 xe các loại chạy các tuyến Thái Bình - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, ông Hà cho biết, đã giảm giá xe từ 15 đến 20% tùy theo tuyến. Tuy nhiên, có những tuyến vẫn chưa thể giảm giá xe như tuyến Thái Bình - TP Hồ Chí Minh do lưu lượng khách quá ít từ trước tới nay. Còn với tuyến Thái Bình - Hà Nội, tuy giá xăng, dầu giảm nhưng giá cước phí đường bộ lại tăng 100% cũng là khó khăn lớn cho doanh nghiệp. Ông Hà cho rằng, giá xăng, dầu chỉ chiếm khoảng 30% giá dịch vụ vận tải nên với mức giảm giá như hiện nay của doanh nghiệp là phù hợp.
Về vấn đề này, sáng 4-2, UBND TP Hà Nội đã tổ chức hội nghị các doanh nghiệp vận tải trên địa bàn họp về giảm giá cước sau khi giá xăng, dầu giảm sâu thời gian qua. Tuy nhiên, khi được mời phát biểu ý kiến, hàng trăm đại diện doanh nghiệp đều... im lặng! Theo ông Nguyễn Hoàng Linh, Phó giám đốc Sở Giao thông vận tải Hà Nội, đến nay, có 86 trên tổng số 99 đơn vị kinh doanh tắc-xi đăng ký giảm giá cước, mức giảm trung bình 10-15%, cao nhất 23,26%. Với doanh nghiệp kinh doanh vận tải theo tuyến cố định, có 27 trên 62 (chiếm 43%) đơn vị đăng ký giảm cước, mức giảm cao nhất 17,7%, trung bình 8-12%. Mặc dù Sở đã ra khoảng 10 văn bản đề nghị các doanh nghiệp vận tải điều chỉnh giảm giá cước phù hợp với giá nhiên liệu nhưng vẫn còn nhiều đơn vị kinh doanh vận tải tuyến cố định chưa đăng ký giảm giá cước.
Ông Nguyễn Hoàng Linh cho biết thêm, theo lý giải của các doanh nghiệp, do yếu tố đầu vào cấu thành giá cước vận tải như giá xăng, dầu… tại thời điểm kê khai giá cước vận tải so với giá xăng, dầu tại thời điểm giá xăng, dầu tăng cao, doanh nghiệp không kê khai tăng giá cước, do đó khi giá xăng, dầu giảm tương ứng doanh nghiệp đã không kê khai lại.
Theo lãnh đạo Cục Quản lý giá - Bộ Tài chính, nhiều doanh nghiệp vận tải của Hà Nội và Hòa Bình đến nay vẫn chây ỳ, không chịu giảm giá vé phù hợp với mức giảm giá xăng thời gian vừa qua. Tại Bến xe Giáp Bát có khoảng 150 doanh nghiệp kinh doanh vận tải hành khách, nhưng còn nhiều doanh nghiệp chưa đăng ký giảm giá dịch vụ vận tải. Một số tuyến vận tải cố định như Hà Nội - TP Hồ Chí Minh và tuyến Thanh Hóa - Hà Nội còn đề nghị phụ thu tăng giá cước trong dịp Tết Nguyên đán 2015 với mức tăng đề nghị từ 20 đến 60% trong khoảng thời gian 20 ngày trước và sau Tết.
Sớm giảm giá vì quyền lợi khách hàng
Tại buổi kiểm tra công tác phục vụ xe Tết cho người dân ở Bến xe Miền Đông (TP Hồ Chí Minh) mới đây, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Đinh La Thăng đã yêu cầu phải công khai giá vé, số lượng vé và những doanh nghiệp chưa giảm giá để người dân biết, thậm chí phải vận động một cuộc tẩy chay những hãng xe không giảm giá cước. Ông Đinh La Thăng chỉ đạo: "Giá xăng, dầu giảm rất nhiều mà doanh nghiệp cố tình chây ỳ không chịu giảm cước vận tải thì chúng ta phải có giải pháp. Vừa tuyên truyền vận động người dân nhưng vừa phải tổ chức kiểm tra". Ông Đinh La Thăng còn yêu cầu các bến xe phải có đường dây nóng để người dân kịp thời liên hệ khi cần, đồng thời công khai tất cả những luồng xe, tuyến xe, số vé của từng hãng.
Sáng 6-2, tại Bến xe Nước Ngầm, chúng tôi chứng kiến nhiều nhà xe, như hãng xe Văn Minh đã niêm yết công khai giá vé trên từng xe ô tô. Theo ông Nguyễn Văn Lập, đây là cách làm tốt. Trong bối cảnh chưa thực hiện được 100% các nhà xe đều giảm giá thì khách hàng có thể lựa chọn những nhà xe nào giảm giá để đi, không đi những nhà xe thu vé giá cao.
Ông Nguyễn Quốc Hùng, Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội cũng cho biết, với các doanh nghiệp kinh doanh vận tải, đơn vị nào nghiêm túc thực hiện việc giảm giá sẽ cho phép tăng lượt chuyến, đơn vị nào chây ỳ không giảm giá cước thì phải giảm lượt, cắt chuyến.
Hy vọng rằng, với những chỉ đạo kiên quyết từ lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải và các địa phương, các cơ quan quản lý, giá dịch vụ vận tải trong dịp Tết Nguyên đán này sẽ giảm phù hợp với việc giảm giá xăng, dầu, giảm bớt gánh nặng cho người tiêu dùng.