Hai nhà khoa học được trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2022

Ngày 18/5, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CVN) tổ chức Lễ kỷ niệm chào mừng Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam và trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2022.

Dự lễ kỷ niệm có Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam; lãnh đạo nhiều bộ, ban, ngành Trung ương và đại diện lãnh đạo các viện nghiên cứu, trường đại học, các nhà khoa học...

Theo Bộ KH&CN, từ năm 2014 đến nay, Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã trở thành ngày truyền thống, ngày hội của ngành khoa học và công nghệ, đồng thời là dịp để các bộ, ngành, địa phương; các viện nghiên cứu, trường đại học và các doanh nghiệp tổ chức hoạt động phổ biến, giới thiệu các cơ chế, chính sách mới về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; giới thiệu thành tựu nổi bật của khoa học và công nghệ, góp phần khẳng định vị trí, vai trò của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong phát triển kinh tế  - xã  hội, đặc biệt trong bối cảnh cu???c cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ. Đây cũng là dịp để tôn vinh, ghi nhận đóng góp của cộng đồng khoa học và công nghệ đối với đất nước.

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Văn Tùng cho biết: Ngày Khoa học và Công nghệ năm 2022, với quyết tâm toàn ngành chung sức vượt qua khó khăn, khắc phục hậu quả dịch COVID-19, Bộ KH&CN đã lựa chọn chủ đề "Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo - Đẩy nhanh quá trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội" với mong muốn ngành khoa học và công nghệ Việt Nam sẽ có đóng góp thiết thực, mạnh mẽ hơn, khẳng định được vai trò quan trọng trong quá trình xây dựng đất nước, phục hồi nền kinh tế.

Những năm qua, khoa học và công nghệ không chỉ khẳng định vai trò và sức mạnh vô cùng to lớn trên các lĩnh vực công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, mà còn trở thành động lực then chốt của sự nghiệp đổi mới và phát triển đất nước. Đảng, Nhà nước luôn xác định khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo có vai trò hết sức quan trọng trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trên cơ sở bám sát chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, cơ chế, chính sách về khoa học và công nghệ đã được tập trung hoàn thiện với nhiều quy định tiến bộ và đổi mới để khoa học và công nghệ thực sự đồng hành và thúc đẩy sự phát triển của các ngành, lĩnh vực, địa phương.

Trong không khí trang trọng của Lễ kỷ niệm Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2022 đã được trao cho 2 nhà khoa học gồm.

Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Ngô Việt Trung, Viện Toán học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, lĩnh vực Toán học với Công trình "Depth functions of symbolic powers of homogeneous ideals - Các hàm độ sâu lũy thừa hình thức của idean thuần nhất". Công trình nghiên cứu một bất biến rất cơ bản của Idean là độ sâu, giải quyết được 3 bài toán mở liên quan đến tính tăng của hàm độ sâu, tính hội tụ của hàm độ sâu và tính đạt được mức tuần hoàn cho trước của hàm độ sâu. Đây là lần đầu tiên một công trình thực hiện tại Việt Nam được đăng trên tạp chíInventiones Mathematicae, một trong số ít tạp chí toán học hàng đầu thế giới.

Phó Giáo sư, Tiến  sĩ Nguyễn Thị Lệ Thu, Trường Đại học Bách khoa, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, lĩnh vực Hóa học với Công trình “Thiết kế giao diện vùng cứng – vùng mềm với những liên kết động lực Diels–Alder: Hướng đến các cơ tính và tự lành chất lượng cao ở nhiệt độ trung bình”. Kết quả nghiên cứu góp phần xây dựng một hướng nghiên cứu mới của thế giới và khởi đầu cho việc phát triển các sản phẩm vật liệu mới "tự lành" ở Việt Nam.

Theo Bộ KH&CN, kể từ năm 2014, Giải thưởng Tạ Quang Bửu đã trở thành sự kiện quan trọng, thường niên trong dịp Kỷ niệm Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Sau 8 năm tổ chức, Giải thưởng Tạ Quang Bửu đã có 16 nhà khoa học là tác giả của các công trình khoa học xuất sắc và 4 nhà khoa học trẻ được vinh danh. Riêng năm 2021, không có nhà khoa học nào được nhận Giải thưởng này.

Năm 2022, Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia - Cơ quan Thường trực Giải thưởng (NAFOSTED) đã nhận được 48 hồ sơ đăng ký tham gia Giải thưởng. Từ 48 hồ sơ đề cử/ứng cử, các Hội đồng khoa học chuyên ngành đã nhất trí đề cử 5 hồ sơ cho giải thưởng chính và giải thưởng trẻ. Hội đồng Giải thưởng đã đề xuất 2 nhà khoa học để Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ trao tặng Giải thưởng chính (không có giải thưởng trẻ)./.