Cần nghiêm trị thích đáng hành vi lao xe vào lực lượng chức năng

Thời gian qua liên tiếp xảy ra nhiều vụ tội phạm tông xe vào lực lượng chức năng. Ngày 25/1/2022, tại đường Hồ Chí Minh thuộc địa phận xã Hương Minh, huyện Vũ Quang (Hà Tĩnh), các lực lượng chức năng Hà Tĩnh đã tiến hành bắt quả tang đối tượng Phạm Văn Tặng đang vận chuyển trái phép chất ma túy. Khi bị vây bắt, đối tượng đã lao xe máy vào đội hình tác chiến với tốc độ lớn hòng bỏ chạy nhưng bị các trinh sát khống chế, bắt giữ an toàn.

Ngày 23/12/2022, trên quốc lộ 6A (thuộc địa bàn xã Phổng Lăng, huyện Thuận Châu, Sơn La) xảy ra vụ việc một người đàn ông vận chuyển hàng cấm dùng súng chống trả lực lượng chức năng khi bị vây bắt, lái xe rồ ga liều mạng lao thẳng vào lực lượng chức năng cũng như người đi đường để thoát thân. Đến khi xe lao vào vệ đường, đối tượng đã bỏ lại xe chạy thoát. Đến tối ngày 24/12, lực lượng công an đã bắt giữ thành công đối tượng Nguyễn Văn Long, sinh năm 1977, trú tại phường Xuân Hòa, thành phố Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc, đang lẩn trốn tại bản Bó Tảu, xã Chiềng Ly, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La.

Trong các vụ việc, vụ xảy ra ở Long An gần đây đã gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Ngày 21/4/2023, Công an huyện Đức Hòa, tỉnh Long An phối hợp đơn vị chức năng làm nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát trên đường tỉnh 824, đoạn qua xã Mỹ Hạnh Nam, H.Đức Hòa. Tại đây, lực lượng chức năng phát hiện 1 xe ô tô lưu thông với tốc độ nhanh chạy về hướng TP. Hồ Chí Minh có nhiều biểu hiện nghi vấn nên ra tín hiệu dừng xe để kiểm tra. Tuy nhiên, tài xế không chấp hành mà tông thẳng vào lực lượng chức năng để bỏ chạy. Vụ việc khiến một thiếu tá CSGT Công an huyện Đức Hòa và 2 công nhân tử vong. Qua kiểm tra xe phát hiện và thu giữ 5kg chất tinh thể rắn (nghi là ma túy dạng đá) và 4 bánh (nghi là heroin).

Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Nguyễn Văn Đ??ng, Văn phòng Luật sư Nhân Chính (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) phân tích: Các vụ việc tội phạm lao xe vào lực lượng chức năng cũng như người đi đường luôn gây bất an, bàng hoàng dư luận. Hành vi của người điều khiển phương tiện trong trường hợp này là hành vi cần kịch liệt lên án. Theo phán đoán ban đầu có thể những chiếc xe nêu trên chở hàng cấm nên mới cố tình không chấp hành hiệu lệnh của lực lượng chức năng và sẵn sàng tông thẳng vào người đang làm nhiệm vụ phía trước và người đi đường. Tuy nhiên, động cơ và mục đích của tài xế sẽ được cơ quan điều tra làm rõ.

Còn việc không chấp hành hiệu lệnh dừng xe và cố tình dùng phương tiện ô tô được xem “nguồn nguy hiểm cao độ” (quy định tại Điều 601 Bộ luật Dân sự năm 2015) để đâm vào nhiều người và phương tiện phía trước như vụ ở Long An vừa qua là hành vi Giết người, trường hợp này căn cứ theo quy định của pháp luật, cơ quan công an đã khởi tố tài xế về tội Giết người theo quy định tại Điều 123 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Trong các sự vụ, cơ quan điều tra sẽ tiến hành khám nghiệm hiện trường để xem xét các dấu vết để lại tại hiện trường, khám xét phương tiện mà lái xe dùng để đâm thẳng vào người các nạn nhân (nếu có ma túy sẽ khởi tố thêm tội danh), khám nghiệm tử thi (trường hợp có nạn nhân tử vong); trích xuất camera, thu thập lời khai của người chứng kiến… Đồng thời, làm rõ nhận thức, ý thức chủ quan và hành vi khách quan của tài xế… xem xét những thiệt hại, hậu quả xảy ra để có căn cứ xử lý vụ việc theo quy định pháp luật.

Theo quy định pháp luật, nếu hành vi cố ý sử dụng phương tiện giao thông để đâm vào người khác mong muốn hoặc bỏ mặc hậu quả chết người xảy ra thì đây là hành vi giết người, còn nếu hành vi không có mục đích giết người, không nhận thức được hành vi của mình có thể dẫn đến hậu quả chết người thì tài xế sẽ bị xử lý hình sự về Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ quy định tại Điều 260 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Nếu trong trường hợp này người thực hiện hành vi (tài xế) cố ý đối với hậu quả vụ tai nạn giao thông: Nhận thức được hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội nhưng vẫn cố ý thực hiện hành vi, mong muốn hoặc bỏ mặc hậu quả xảy ra thì hành vi này được xem là hành vi giết người, chứ không còn là hành vi vi phạm về tham gia giao thông đường bộ.

Ngoài trách nhiệm hình sự, tài xế thực hiện hành vi tông xe còn phải thực hiện trách nhiệm bồi thường cho các gia đình nạn nhân có người thiệt mạng theo quy định tại Điều 591 Bộ luật Dân sự năm 2015, các khoản bồi thường bao gồm: Chi phí hợp lý cho việc mai táng; Tiền cấp dưỡng cho những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng; Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp tính mạng của người khác bị xâm phạm phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 1 Điều 591 và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần cho những người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người bị thiệt hại, nếu không có những người này thì người mà người bị thiệt hại đã trực tiếp nuôi dưỡng, người đã trực tiếp nuôi dưỡng người bị thiệt hại được hưởng khoản tiền này. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có tính mạng bị xâm phạm không quá một trăm lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.

“Tội phạm ngày càng trở nên manh động nhất là tội phạm buôn bán, vận chuyển hàng cấm. Khi phát hiện bị lực lượng chức năng vây ráp, chúng sẵn sàng chống trả đến cùng và gây ra các nguồn nguy hiểm cao độ. Cơ quan thực thi pháp luật cần mạnh tay hơn nữa với loại tội phạm này. Pháp luật cần mạnh tay trấn áp, cần có những bản án nghiêm minh, trừng trị thích đáng những kẻ phạm tội nhằm tăng tính răn đe cũng như thể hiện sự nghiêm khắc của pháp luật” – Luật sư Nguyễn Văn Đồng nói./.