Tìm giải pháp nhân rộng mô hình một cửa hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực

Sáng 25/5, tại Hà Nội, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (Bộ LĐTBXH) phối h???p v???i Quỹ dân số Liên hợp quốc và Cơ quan Hợp tác Quốc tế Hàn Quốc (KOICA) tổ chức Hội thảo "Chia sẻ kinh nghiệm vận hành và nhân rộng mô hình Trung tâm Dịch vụ một cửa hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực tại Việt Nam".

Thông tin tại Hội thảo cho thấy, bạo lực trên cơ sở giới là một biểu hiện của bất bình đẳng giới vốn đã ăn sâu trong xã hội Việt Nam. Theo Điều tra quốc gia do UNFPA hỗ trợ thực hiện năm 2019 về bạo lực đối với phụ nữ, cứ 3 phụ nữ trong độ tuổi 15 - 64 thì có gần 2 người đã từng trải qua ít nhất một hình thức bạo lực thể chất, tình dục, tâm lý và/hoặc kinh tế trong đời. Bạo lực trên cơ sở giới là vấn đề còn bị che giấu với hơn 90% người bị bạo lực không tìm kiếm sự trợ giúp từ các dịch vụ công, và một nửa số phụ nữ từng bị bạo lực không chia sẻ với ai về chuyện này. Bạo lực trên cơ sở giới đang gây ra thiệt hại đáng kể đến kinh tế Việt Nam, ước tính chi phi tổn thất chiếm 1.81% GDP.

Nhằm cung cấp dịch vụ hỗ trợ cho người bị bạo lực trên cơ sở giới, Trung tâm Dịch vụ một cửa hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực - Ngôi nhà Ánh Dương đầu tiên được thành lập tại Quảng Ninh vào tháng 4/2020 thông qua dự án “Xây dựng mô hình ứng phó với bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái tại Việt Nam" do KOICA tài trợ, giai đoạn 2017-2021 với tổng kinh phí là 2,5 triệu USD. Đến nay, cả nước đã có 4 Ngôi nhà Ánh Dương. Những Ngôi nhà Ánh Dương này đã và đang hỗ trợ trực tiếp cho hơn 60 người bị bạo lực giới tại Ngôi Nhà Anh Dương và gần 1.100 người bị bạo lực trên cơ sở giới tại cộng đồng. Ngoài ra, đường dây nóng của các Ngôi nhà Ánh Dương đã tiếp nhận, tư vấn và hỗ trợ cho hơn 20.000 cuộc gọi từ người bị bạo lực.

Ngôi nhà Anh Dương cung cấp các dịch vụ thiết yếu, toàn diện và thích hợp cho phụ nữ và trẻ em gái đang bị hoặc có nguy cơ bị bạo lực trên cơ sở giới và bạo lực gia đình theo các tiêu chuẩn quốc tế, bao gồm: chăm sóc y tế, hỗ trợ tâm lý, tư vấn, các dịch vụ xã hội, nơi tạm lánh khẩn cấp, bảo vệ của công an, các dịch vụ pháp lý và tư pháp cũng như các dịch vụ chuyển tuyến. Tất cả các dịch vụ được cung cấp tại Trung tâm Dịch vụ một cửa đều dựa trên nguyên tắc lấy người bị bạo lực làm trung tâm, trong đó người bị bạo lực được tôn trọng và nhân phẩm được bảo vệ, đồng thời được đảm bảo về quyền riêng tư và bảo mật.

Tại Hội thảo, đại diện Bộ LĐTBXH cho biết: trong thời gian qua, Việt Nam đã luôn nỗ lực trong việc thực hiện các biện pháp nhằm thúc đẩy bình đẳng giới và phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới, đặc biệt là bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái. Với quan điểm lấy người bị bạo lực làm trung tâm trong quá trình cung cấp dịch vụ, việc thảo luận các giải pháp nhằm nhân rộng mô hình Trung tâm Dịch vụ một cửa như Ngôi nhà Ánh Dương là rất cần thiết và có ý nghĩa quan trọng, nhằm hỗ trợ người bị bạo lực trên cơ sở giới được tiếp cận các dịch vụ tổng hợp, thiết yếu và có chất lượng. Để làm được điều này đòi hỏi sự tham gia, vào cuộc của các cấp, các ngành, các cơ quan, tổ chức, đặc biệt là phải có cơ chế phối hợp liên ngành giữa các cơ quan trọng việc hỗ trợ người bị bạo lực trên cơ sở giới.

Ông Cho Han-Deog, Giám đốc quốc gia của KOICA Việt Nam cho biết: KOICA xem bình đẳng giới là một nội dung tích hợp trong các chương trình và dự án hỗ trợ phát triển chính thức của mình. Mô hình Ngôi nhà Ánh Dương đã và đang thành công trong việc góp phần mang lại niềm hy vọng cho những người bị bạo lực, vì vậy, KOICA sẵn sàng tiếp tục đầu tư thêm 5 triệu USD để nhân rộng mô hình tại hai tỉnh Hà Tĩnh và Khánh Hòa trong những năm tới.

Bà Naomi Kitahara, Trưởng đại diện Quỹ Dân số Liên Hiệp Quốc (UNFPA) tại Việt Nam, nhấn mạnh việc giới thiệu mô hình Trung tâm Dịch vụ một cửa hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực là nhằm phát hiện, ngăn chặn hành vi bạo lực và hỗ trợ cho những người bị bạo lực. "Mặc dù 4 Ngôi nhà Ánh Dương đang hoạt động hiệu quả, song nhu cầu hỗ trợ người bị bạo lực giới vẫn còn rất cao. Do đó, UNFPA kêu gọi nhân rộng mô hình cơ sở hỗ trợ an toàn và đáng tin cậy này đến các tỉnh, thành phố khác trong cả nước. Tại Việt Nam, UNFPA muốn đảm bảo rằng tất cả phụ nữ và trẻ em gái tại Việt Nam, bao gồm cả những đối tượng đã bị tổn thương nhất, có quyền được sống một cuộc sống không có bạo lực và không bị tổn hại về nhân phẩm. Phụ nữ và trẻ em gái sẽ không bị bỏ lại phía sau trong nỗ lực thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững đến năm 2030.

Cũng tại Hội thảo, các đại biểu đã chia sẻ những khó khăn cũng như kinh nghiệm, cách làm và đề xuất các giải pháp, sáng kiến nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ, vận hành cũng như nhân rộng mô hình Trung tâm dịch vụ một cửa hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực tại Việt Nam. Các tham luận khẳng định,  việc nhân rộng mô hình Trung tâm dịch vụ một cửa là hoàn toàn phù h???p v???i luật pháp và những chính sách, ưu tiên của Việt Nam trong công tác phòng ngừa và ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới, bạo lực gia đình hiện nay, trong đó nhấn mạnh sự cần thiết phải có sự phối hợp và tham gia vào cuộc của các cơ quan liên quan trọng thực hiện các hoạt động hỗ trợ cho những người bị bạo lực trên cơ sở giới, bạo lực gia đình./